Ken je dat? Van die avonden dat je bezig blijft met opruimen, poetsen, boodschappen bestellen, vuilnisbakken legen, rekeningen betalen, mails beantwoorden en wat er verder nog op je thuis-to-do-lijstje staat. Terwijl je eigenlijk snakt naar een rustig avondje op de bank met een boek, een film, je hobby-project, een kopje thee of een glaasje wijn. Of dat je op je werk steeds denkt “als ik dit klusje af heb, ga ik met pauze”. En dat dan 12 keer achter elkaar, zodat er uiteindelijk nog maar 10 minuten van je pauze over is. Als je geluk hebt.
Ik hoor het zo vaak van de mensen met wie ik werk: ik kom niet aan ontspannen toe want er is altijd nog wel iets dat gedaan moet worden. En vaak komt daar dan achteraan dat ze zo jaloers zijn op hun partner, die gewoon op de bank ploft als zijn energie voor die dag op is. Waardoor de dame in kwestie nog wat meer taakjes doet, want tja… het moet toch gebeuren. Herkenbaar? Dan denk ik dat je last heb van een flinke drammer in je systeem.
“Huh?”, denk je misschien. Een drammer in mijn systeem? Als je al eens met me hebt gewerkt, weet je dat ik de menselijke persoonlijkheid zie als een prachtig bouwwerk van allerlei deelpersoonlijkheden. Dat klinkt misschien alsof ik denk dat we allemaal gek zijn, maar zo bedoel ik het niet. Zie het als verschillende kanten van jezelf. Je hebt een deel dat altijd optimistisch is en nieuwe dingen makkelijk oppakt. En je hebt een deel dat wat conservatiever is, het liever bij het oude, vertrouwde houdt en tegensputtert als je iets wilt veranderen. Een deel van jou geniet enorm van het leven geniet en zit het liefst de hele dag in de zon lekkere dingen te eten. Een ander deel is iets verstandiger en helpt je op tijd te stoppen met eten en vertelt je dat er ook gewerkt moet worden. Zo simpel is het. Het leuke van mensen is dat ze allemaal een andere samenstelling van deelpersoonlijkheden hebben. Bij de ene staat de Pessimist wat meer op de voorgrond, bij de ander bepaalt de Levensgenieter wat vaker de koers. Om maar een voorbeeld te noemen.
Nou goed, terug naar die drammer. Wat, of beter gezegd wie, is dat en wat doet hij voor je? Een drammer wordt in het Engels pusher genoemd, en dat maakt zijn rol meteen duidelijk. Hij zet je aan tot actie, veel actie, snelle actie. Niet zeuren, er kan echt nog wel iets bij, schouders eronder en gaan. Actie, actie, actie. Doen, doen, doen. Ook als je moe bent, ook als je geen zin hebt, ook als je liever op de bank zou willen zitten. En zelfs als je op de bank zit, weet de drammer je nog bezig te houden. Maar dan in je hoofd. Vast heel herkenbaar: “eigenlijk zou ik nu…”. En voor je het weet zit je dan in je hoofd je hele to-do-lijst af te werken en ben je aan het einde van de avond niet ontspannen en opgeladen en heb je ook je klussen niet af.
Als dit verhaal een feest van herkenning voor je is, dan kunnen we er wel zeker van zijn dat er een drammer in je zit. En voor je denkt.. pff, heb ik weer, hoe kom ik daar zo snel mogelijk vanaf? Ga eerst eens even na wat de drammer je tot nu toe voor goeds heeft gebracht. Want goede kans dat hij je geholpen heeft je studie af te ronden, je huis op orde te houden, de deadlines op je werk te halen, je netwerk te onderhouden en nog wat meer van die belangrijke levenszaken. Een drammer is er nooit voor niets, die dient je. Maar… veel drammers nemen hun taak iets te serieus en dan gaat hij je tegenwerken. Dan zit je dus nooit stil omdat er altijd nog wel iets te doen is, dan raak je uitgeput omdat de drammer je in actie houdt en je niet toestaat dat je je ontspant, dan zit op vrijdagavond dus op de bank in je hoofd je to-do-lijstje af te werken. En dat is niet gezond. Dan dient hij je niet meer. Het gaat er dus niet om dat die drammer helemaal weg moet, het gaat erom dat dat hardwerkende stuk van jou weer gezond wordt. Meer in proportie. Dat hij je werkelijk gaat dienen door je te helpen in actie te komen als dat nodig is. Maar dat hij ook zijn plaats kent en op jouw commando een stapje opzij doet als je daar behoefte aan hebt.
Dus wat te doen als je drammer zo fanatiek is dat hij je uitput? Ik geef je graag drie tips die je gewoon tussen de bedrijven door kunt uitvoeren. En let wel, ik heb een hele fanatieke drammer in mijn systeem gehad (zo eentje die me een burnout in geholpen heeft, echt een topdrammer) dus ik weet hoe het is en ook hoe moeilijk het is om hem te temmen. Maar ik weet ook dat het kan en waar je kunt beginnen. Drie tips dus:
Tip 1: Ontspanningsoefeningen als tegengif. Ga af en toe zitten en ontspan bewust je lichaam en laat emoties en gedachten los. Als je echt ontspant, doet de drammer een stapje terug. Echter, een drammer houdt niet van stil zitten en wordt zenuwachtig van ontspanning en tot rust komen dus die zal in eerste instantie misschien extra hard gaan drammen. Omdat mensen met een fanatieke drammer moeilijk hun gedachten tot rust kunnen laten komen en de drammer zelfs actief blijft als het lichaam in rust is, zijn begeleidde ontspanningsoefeningen een goed redmiddel. Dan hoef je alleen maar te gaan zitten, je mp3tje te starten en te doen wat de stem je vertelt. Als je dit regelmatig doet, zul je merken dat je het op een gegeven moment ook zelf kunt, zonder mp3. En ook op elk moment van de dag. Dan wordt wachten in de rij bij de supermarkt of in de file op de A1 ineens een moment van ontspanning en tem je ondertussen je drammer. Proberen? Stuur me dan even een mailtje met de vraag of ik je mijn ontspanning-mp3tjes op wil sturen. Dan stuur ik ze je toe.
Tip 2. Houd gedurende een hele of een halve dag bij wanneer de drammer in jou actief wordt. Wat triggert jouw drammer om je eens lekker te gaan pushen? Is dat als er een deadline nadert? Als je huis een bende is? Als je kinderen ergens op tijd moeten zijn? Als je partner in rust-stand gaat? Wanneer voelt jouw drammer zich extra geroepen om zich te laten zien? Zorg dat je hier wat zicht op krijgt. Waarom? Daarover gaat tip 3.
Tip 3. Zeg stop! Het klinkt misschien wederom gek, maar je kunt met je drammer praten. En als je dat op de juiste toon doet, zal hij nog luisteren ook. Daarom is het dus goed om hem (of haar) te leren kennen en grip te krijgen op wanneer hij in actie komt. Merk je dat hij je begint op te jagen, zeg dan “stop, je kunt me nu niet helpen”. Of “fijn dat je me wilt helpen, maar ik heb nu geen behoefte aan rennen, vliegen en haasten. Of iets anders dat je tegen hem zou willen zeggen. Zorg ervoor dat het een zin is die echt klopt voor jou. Een zin waarvan je voelt dat hij waar is. Misschien is dat wel: “hou nou eindelijk eens op met me opjagen!” In eerste instantie zal het misschien wat gek aanvoelen, maar ik weet zeker dat als je het een paar keer doet, je echt verandering zult gaan ervaren.
Leuk als je hieronder laat weten of de tips je helpen. En als je er alleen niet uitkomt, laten we dan samen even kijken hoe je die vervelende drammer wat minder ruimte kunt gaan geven.